Psycholog radzi. EMPATIA, DYSTANS, MOTYWACJA

EMPATIA

Empatia to wewnętrzna motywacja każdego wolontariusza. To nie tylko współczucie dla tych którym pomagasz, ale współodczuwanie z nimi, wewnętrzne otwarcie na ich problemy, zrozumienie dla ich przeżyć i trudności. Ludzie empatyczni działają z większym zapałem i gorliwością w służbie drugiemu człowiekowi. Potrafią lepiej okazać wsparcie, wejść w bliższą relację, skuteczniej pomagać. Otwarcie na potrzeby i drugiego człowieka i umiejętność współodczuwania są źródłem prawdziwej satysfakcji i radości z pomagania, co podtrzymuje motywację do dalszej pracy.

Niestety zbyt silne utożsamianie się z podopiecznymi i ich problemami może mieć także skutek odwrotny. Jeżeli empatii nie towarzyszy wewnętrzna równowaga i umiejętność zachowania dystansu – może dojść do szybkiego wypalenia. Nagromadzenie cudzych problemów i silne ich przeżywanie prowadzi do psychicznego obciążenia i może skutkować nadmierną drażliwością, popadaniem w zniechęcenie i obniżeniem ogólnej sprawności psychicznej.

DYSTANS

Umiejętność dystansowania się do problemów innych ludzi jest szalenie ważną cechą, jaką każdy wolontariusz powinien posiadać. Zbyt emocjonalne podejście, zbyt dużo empatii i współczucia w połączeniu z poczuciem, że pomagając powinieneś zupełnie zapomnieć o sobie, powoduje, że zamiast efektywniej pomagać, coraz częściej masz poczucie, że nie robisz tego właściwie.

Przy dużym obciążeniu emocjami potrzeba zachowania pewnej równowagi, umiejętności zdystansowania się. Życie życiem innych ludzi, zwłaszcza gdy jest ono pełne trudnych czy nawet traumatycznych wydarzeń, jest bardzo obciążające. Zachowanie zdrowego dystansu, nie oznacza braku empatii. Zadbanie o własne zdrowie psychiczne jest podstawą, jeżeli chcemy pomagać innym.

Instrukcja maski tlenowej w samolocie, zawsze nakazuje w pierwszej kolejności zakładać maskę matce, a dopiero potem dziecku. Zachowanie dystansu pomoże ci spojrzeć na problemy innych ludzi z większym realizmem.

MOTYWACJA

Każde działanie człowieka jest powodowane jakąś motywacją. W wolontariacie najczęściej jest to silna motywacja wewnętrzna, która w przeciwieństwie do zewnętrznej jest bardziej trwała. Motywacja zewnętrzna to nie tylko pieniądze i materialne korzyści, bo tych raczej w wolontariacie nikt się nie spodziewa. Bywa jednak, że niektórzy pomagają, kierując się motywacją zewnętrzną – aby pokazać się przed innymi, aby zdobyć czyjeś uznanie, aby pokazać światu że są dobrymi i wartościowymi ludźmi albo, żeby zyskać uznanie w grupie. Takie motywacje się zdarzają i nie ma w nich nic złego, jeśli oprócz tego towarzyszy im również motywacja wewnętrzna.

Sama zewnętrzna motywacja może być nie wystarczająca i może się okazać że szybko dojdzie do zniechęcenia i rezygnacji. Warto zawsze zbadać swoją motywację. Czy chcesz pomagać dlatego, że czujesz taką wewnętrzną potrzebę, że pomaganie jest dla ciebie wartością, że lubisz innych ludzi i najzwyczajniej w świecie uważasz, że potrzebującym należy pomagać?

Takie nastawienie jest znacznie bardziej trwałe i daje więcej satysfakcji, a jak wiadomo każda praca wykonywana z radością jest bardziej efektywna. Im bardziej lubisz pomagać, tym lepiej będziesz to robić.